Կուբայական պեսո
Կուբայական պեսոն (CUP) Կուբայի պաշտոնական արժույթն է, որը հայտնի է նաև որպես մոնեդա նասիոնալ (ազգային արժույթ): Այն առաջին անգամ ներմուծվել է 1915 թվականին։ Մեկ պեսոն հավասար է 100 սենտավոյի։ Կուբայում երկար տարիներ գործում էր երկարժույթային համակարգ, որի շրջանակներում կուբայական կոնվերտիրվող պեսոն (CUC) օգտագործվում էր զբոսաշրջիկների և որոշակի ներքին տնտեսական ոլորտների համար, մինչդեռ CUP-ը լայնորեն օգտագործվում էր տեղացիների կողմից։ Սակայն, 2021 թվականին Կուբան պաշտոնապես հրաժարվեց CUC-ից, անցնելով մեկարժույթային համակարգի։
Կուբայի Կենտրոնական բանկը պատասխանատու է պեսոյի թողարկման և վերահսկման համար։ Թղթադրամների և մետաղադրամների վրա պատկերված են ազգային հերոսներ, պատմական առանցքային վայրեր և խորհրդանիշներ, որոնք ներկայացնում են Կուբայի հարուստ պատմությունը և մշակույթը։
Չնայած կուբայական պեսոն լայնորեն օգտագործվում է երկրում, Կուբայի կենտրոնացված տնտեսական մոդելը, էմբարգոները և միջազգային առևտրային սահմանափակումները զգալի ազդեցություն են ունենում պեսոյի արժեքի վրա։ Արժույթի կայունությունը հիմնականում կախված է երկրի տնտեսական խնդիրների կարգավորումից և միջազգային հարաբերությունների բարելավումից։
Պեսոն հանդիսանում է Կուբայի ինքնության կարևոր մաս, արտացոլելով երկրի անցման փուլերն ու տնտեսական մարտահրավերները։
Հետաքրքիր փաստ է, որ կուբայական պեսոներից մեկի՝ 3 պեսո արժողությամբ թղթադրամի վրա պատկերված է Չե Գևարայի պատկերանքը։ Սա անսովոր և եզակի դեպք է, քանի որ շատ քիչ երկրներ են նախկին հեղափոխական առաջնորդների նման կերպարներ պատկերում իրենց թղթադրամների վրա: Չե Գևարայի պատկերը նշանավորում է նրա կարևորությունը Կուբայի պատմության և հեղափոխական պայքարի մեջ։
