10 Ղրղզական սոմը (KGS) համարժեք է 2.09627 Հարավաֆրիկյան ռանդի (ZAR)

Ղրղզական սոմը (KGS) Ղրղզստանի պետական արժույթն է: Այն ներկայացված է "сом" սիմվոլով կամ "KGS" կարճագրով: Սոմը վերահսկվում և թողարկվում է Ղրղզստանի Կենտրոնական բանկի կողմից: Առաջին անգամ սոմը տրվեց շրջանառության մեջ 1993 թվականին՝ փոխարինելով նախկին Խորհրդային ռուբլին: Ղրղզական սոմը բաժանված է 100 տյիինների: Թղթադրամներն ու մետաղադրամները պատկերում են ղրղզական մշակույթի, պատմության և ազգագրության նշանակալի տեսարաններ և ազգային հերոսների պատկերներ: Թղթադրամների դիզայնը ընդգծում է երկրին բնորոշ մշակութային ժառանգությունն ու պատմության կարևորագույն պահերը: Ղրղզստանի տնտեսությունը կառուցված է գյուղատնտեսության, հանքարդյունաբերության և հիդրոէներգետիկայի վրա: Սոմը կարևոր դեր է խաղում երկրի տնտեսական ակտիվության մեջ և օգտագործվում է ամենօրյա առևտրում և ծառայությունների մատուցման մեջ: Հետաքրքիր է, որ ղրղզական սոմը իր անվանումը ստացել է թյուրքական լեզուներից, որտեղ "սոմ" նշանակում է "մաքուր": Սոմի անվանումն ընտրվել է որպես ազգային արժույթ, որպես երկրին ի բնույթ մաքրության և վստահության խորհրդանիշ: Այս արժույթը արտացոլում է Ղրղզստանի ազգային ինքնությունը և նրա տնտեսական անկախությունը Խորհրդային Միությունից: Հետաքրքիր փաստ Ղրղզական սոմի մասին այն է, որ այն առաջիններից էր ԱՊՀ (Անկախ Պետությունների Համագործակցություն) երկրների մեջ, որը մուտք գործեց նորաստեղծ ազգային արժույթների համալիրը Խորհրդային Միության փլուզումից հետո: 1993 թվականի մայիսի 10-ին սոմը պաշտոնապես ներկայացվեց որպես Ղրղզստանի նոր ազգային արժույթ, ինչը կարևոր քայլ էր երկրի տնտեսական անկախության և ինքնության ամրապնդման համար։ Սոմի արագ ներդրումը և կայունությունը կարևոր դեր խաղացին Ղրղզստանի տնտեսական համակարգի զարգացման գործում:

Հարավաֆրիկյան ռանդը (ZAR)՝ Հարավային Աֆրիկայի Հանրապետության պաշտոնական արժույթն է։ Այն բաժանվում է 100 սենտի։ Ռանդը առաջին անգամ շրջանառության մեջ մտավ 1961 թվականին՝ փոխարինելով հարավաֆրիկյան ֆունտը, երբ Հարավային Աֆրիկայի Հանրապետությունը հռչակեց իր անկախությունը Բրիտանական կայսրությունից։ Հարավաֆրիկյան ռեզերվային բանկը (South African Reserve Bank) պատասխանատու է ռանդի թողարկման և վերահսկման համար։ Հարավաֆրիկյան ռանդի բանկնոտներն ու մետաղադրամները արտացոլում են երկրի մշակութային, պատմական և բնական հարստությունները։ Ներկա շրջանառվող բանկնոտների շարքում ներառված են 10, 20, 50, 100 և 200 ռանդի անվանական արժեքներ։ Բանկնոտների վրա պատկերավոր են Հարավային Աֆրիկայի ազգային հերոսներ, հայտնի վայրեր և վայրի բնության խորհրդանիշներ, ինչպիսիք են նոսյոռներն ու այլ վայրի կենդանիներ։ Հարավային Աֆրիկայի տնտեսությունը ամենաբազմազաններից է մայրցամաքում, ընդգրկելով հանքարդյունաբերություն, ավտոմոբիլային արտադրություն, գյուղատնտեսություն, ֆինանսական ծառայություններ և տուրիզմ։ Երկիրը հանդիսանում է աշխարհի ամենամեծ պլատինի և ոսկու արտադրողներից մեկը, ինչը մեծ ազդեցություն ունի ռանդի կայունության վրա։ Հետաքրքիր փաստ հարավաֆրիկյան ռանդի մասին այն է, որ 2012 թվականին Հարավաֆրիկյան ռեզերվային բանկը ներկայացրեց նոր բանկնոտների սերիա, որոնք ներկայացնում են Նելսոն Մանդելայի պատկերը։ Այս սերիան հայտնի է որպես "Մանդելայի սերիա" կամ "Մադիբա սերիա", եւ ընդգծում է Նելսոն Մանդելայի կարևորությունը երկրի պատմության մեջ։ Բացի այդ, ռանդը ունի լայն կիրառություն նաև հարևան երկրներում, ինչպիսիք են Նամիբիան, Լեսոտոն և Սվազիլենդը, որտեղ այն հաճախ օգտագործվում է որպես փոխարժեքային միջոց։ Հետաքրքիր փաստ հարավաֆրիկյան ռանդի (ZAR) մասին այն է, որ ռանդի անվանումը ծագում է Վիտվատերսրանդի (Witwatersrand) անունից, որը Հարավային Աֆրիկայի հայտնի ոսկու հանքային շրջան է: Վիտվատերսրանդը ակտիվ հանքարդյունաբերական գոտի է, և այդտեղից է սկիզբ առնում երկրի մեծ մասը ոսկու արդյունահանումը։ Սա խորհրդանշում է երկրի հանքարդյունաբերության կարևորությունը և նրա ազդեցությունը երկրի տնտեսական զարգացման վրա։